گفت و گو با مدیر سابق دبیرستان علامه طباطبایی واحد کارگر شمالی
رحمان موسوی: دکتر و مهندس شوید، ولی ایرانی باقی بمانید
واحد کارگرشمالی در تابستان سال ۱۳۷۵ تأسیس شد «رحمان موسوی» از همان روزهای اول، به عنوان دبیر ریاضی در این واحد مشغول به کار شد. بعد از چند ماه همزمان به عنوان معاون مدرسه هم انتخاب شد، ایشان سه سال اول، هم معلم ریاضی و هم معاون مدرسه بود. بعد از سه سال، یعنی در سال ۱۳۷۸ عنوان مدیریت این واحد از سوی هیأت مؤسس برازنده ایشان تشخیص داده شد. امسال شانزدهمین سالی است که مدیریت این واحد را برعهده دارد. وی در این‌باره می‌گوید: «خدا را شاکرم از اینکه از سال ۱۳۷۵ وضعیت آموزشی، فرهنگی و تربیتی این واحد آموزشی هر سال نسبت به سال قبل بهتر شده است. البته سالی بوده که بیست و پنج درصد رشد کمّی و کیفی داشتیم و سالی هم فقط پنج درصد. ولی به لطف خدا این روند صعودی هر ساله تداوم داشته و ما موفق شدیم واحد نمونه‌ای با همکاری همه دوستان بسازیم. آمار و ارقام مربوط به این پیشرفت‌ها همگی مستند است. همواره آرزویم این بوده اگر قرار است پلکان ترقی این نوجوانان عزیز باشیم، علاوه بر اینکه این عزیزان به رتبه خوب، رشته خوب و دانشگاه خوب دست پیدا می‌کنند، همان مقدار هم به فرهنگ کشور پایبند و وفادار باشند. اگر قرار است روزی دکتر و مهندس بشوند، انسان‌هایی تربیت شوند که همواره دغدغه کشورشان، مردمشان و جامعه‌شان را داشته باشند.»
برای آشنایی هرچه بیشتر با قدیمی‌ترین واحد آموزشی مجتمع علامه طباطبایی، پای صحبت رحمان موسوی نشستیم که از نظر شما می‌گذرد.
ارتباط شما با خانواده‌ها چگونه است؟
ما هر سال با خانواده‌ها یک جلسه توجیهی داریم که در آن خط‌مشی آموزشی و فرهنگی و تربیتی خودمان را بیان می‌کنیم. از خانواده‌ها می‌خواهیم که تا پایان سال با ما همراه باشند تا بهتر و بیشتر بتوانیم به وظایفمان عمل کنیم. باز هم خدا رو شکر می‌کنم که واحدِ ما توانسته در طول این هجده سال گذشته، به‌یک «بِرند» پر افتخار برای شهر تهران و کل کشور تبدیل شود. البته موفقیت‌های ما فقط محدود به مباحث آموزشی نیست، بلکه هر ساله حداقل، یک سوم موفقیت‌های فرهنگی منطقه ۶ از آنِ ماست. آموخته‌ام تمامِ کار‌هایم را با مشورت دوستان و همکاران به سرانجام برسانم. اگر این موفقیت‌ها شامل حال واحد «کارگر شمالی» شده، بیشتر محصول یک کار جمعی و تیمی موفق و کاردان است که زیرنظر مسئولان مجتمع و حمایت‌های هیأت مؤسس مجتمع به‌دست آمده است.
برنامه‌های سال تحصیلیِ جدید را بیان بفرمایید.
بیش از سه هزار و دویست نفر در آزمون ورودی دبیرستان‌های علامه طباطبایی شرکت داشتند، بچه‌هایی که واحد کارگر شمالی را انتخاب کردند، جزو رتبه‌های برتر این آزمون ورودی بودند. خُب، این یکی از ویژگی‌هایی بوده که این واحد همیشه داشته و اعتقاد داریم وقتی دانش‌آموز، دانش‌آموزِ سخت‌کوش و پُرتلاشی است، یقیناً برنامه‌ریزی قوی و منسجمی هم نیاز دارد. لذا برنامه‌ریزی علمی مناسبی طبق روال هر ساله انجام شد. در این راستا از بهترین دبیرانی که برای مجتمع شناخته شده هستند و طرح و برنامه‌های مجتمع را خوب درک می‌کنند و قدرت انتقال خوبی دارند، دعوت کردیم. ما برنامه‌ریزی علمیمان را به دو صورت انجام دادیم. تقریباً ۶۰ درصد فعالیت ما، کتاب‌های آموزشی است که وزارتخانه معرفی کرده است. چهل درصد هم فرا‌تر از کتاب‌های وزارتخانه برای بچه‌ها برنامه‌ریزی می‌کنیم. یک سری جزوات درسی داریم که در شورای عالی آموزش مجتمع طراحی و براساس نیاز دانش‌آموزان بودجه‌بندی شده است و در کنار آن کتاب‌های آموزشی و کمک آموزشی که به روز چاپ شده و مورد تأیید و توصیهٔ معلم‌های باتجربهٔ این واحد است در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد. در ادامه‌یک سری کلاس‌های المپیاد هم برای بچه‌ها داریم که فرا‌تر از کلاس‌های درسی و کتاب‌های موجود است.
در رابطه با مسائل فرهنگی، ابتدای سال برنامه‌هایمان را برای دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان اعلام می‌کنیم. این برنامه‌ها شامل:
۱- برگزاری بی‌نظیر جشنوارهٔ سالانه گلبانگ سرود در سالن وزارت کشور
۲- جشنوارهٔ قرآنی سالانهٔ بهشت انس
۳- جشنواره مسابقات هنری «همساز» در مجتمع
۴- برگزار ی مسابقات ورزشی در سطح مجتمع
۵- شرکت دانش‌آموزان در باشگاه اندیشه و سخن که با دعوت از بزرگان عرصه‌های هنری، فرهنگی، ورزشی و علمی کشور زمینه‌های آشنایی دانش‌آموز عزیز را با مفاخر کشورمان فراهم می‌سازد
۶- اردوهای درون استانی روزانه و برون استانی تحت عنوان اردوی دوستی که چند شبانه‌روز برنامه‌ریزی می‌گردد
۷- تورهای تهران‌گردی
۸- شرکت در نمایشگاه‌های علمی و به‌خصوص نمایشگاه کتاب
۹- برگزاری انتخابات شورای دانش‌آموزی و......
داستان کسبِ رتبه‌های ممتاز کنکور، توسط دانش‌آموزانِ این واحد از چه قرار است؟
از همان روزهای اول تأسیس این واحد، مسئولین مجتمع این دغدغه را داشتند که این واحد آموزشی تبدیل به‌یک واحد شاخص به لحاظ آموزشی در سطح شهر تهران و سپس کل کشور شود. همان‌طور که می‌دانید این واحد، اولین دبیرستان از مجموعه دبیرستان‌های علامه طباطبایی بود و موفقیت در این واحد می‌توانست موجبات ایجاد انگیزه برای توسعهٔ مجتمع را فراهم آورد. تا آنجا که خاطرم هست ۴ یا ۵ سال از تلاش موفق در واحد کارگر شمالی سپری شد تا واحد بعدی با عنوان واحد دکتر فاطمی تأسیس شد. طوری برنامه‌ریزی شده بود که هر چه زود‌تر باید ما به کسب افتخار نائل شویم و خب، همان‌طور که می‌دانید این موفقیت‌ها هر ساله تکرار شد و هر ساله بر کمیت و کیفیت آن افزوده هم شد. برای مثال در سال تحصیلی ۹۲-۱۳۹۱ از ۶۴ تا دانش‌آموز ما ۴۵ نفر در دانشگاه شریف و دانشگاه تهران پذیرفته شدند. در واقع از ۶۴ نفر ۵۶ نفر در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران قبول شدند. و در سال گذشته نیز به همین شکل بود. لذا هیچ تصادفی در کار نبوده و همه چیز طبق برنامه و صرف هزینه‌های قابل توجه و عزم هیأت مؤسس برای کسب جایگاه اول پیش رفته است. و امروز می‌توانیم با افتخار اعلام کنیم که این واحد آموزشی نقش مؤثری در تربیت نیروهای متخصص و توانمند درجه یک و تحویل آن به جامعه داشته است و قریب به هزار نفر تحصیل‌کردهٔ طراز اول در دانشگاه‌های ممتاز کشور از دانش‌آموخته‌های این واحد آموزشی هستند و این همه تلاش، هدیه و سهم ماست از تولید علم و توسعهٔ فرهنگی میهن عزیزمان.
آقای موسوی نگران این نیستید که روزی واحدهای دیگر و یا مدارس دیگر در این زمینه از شما پیشی بگیرند؟
(می‌خندد) خُب، چرا این دغدغه را داریم. یعنی همواره باید این دغدغه خاطر را داشته باشیم والّا دیگران از ما جلو می‌زنند، روحیهٔ رقابت را نباید از دست بدهیم. اعتقاد دارم سود این رقابت در نهایت به دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان می‌رسد. این را هم اضافه کنم که این مدرسه ساختار آموزشی قوی دارد و یک شاخص آموزشی در سطح کشور شده است. این‌طور نیست که اگر روزی من از این واحد آموزشی کنار روم، مجتمع با مشکل مواجه شود. اینجا تبدیل به‌یک سیستم موفق شده و با نظارت مستمر هیأت مؤسس، به راه خود ادامه خواهد داد.
در بین صحبت‌های شما دغدغه‌ای از جنس تربیت نسل جوان در کنار اهمیت دادن به مسائل آموزشی دیدم. در این زمینه بیشتر توضیح می‌دهید؟
بله. ما در اینجا در رابطه با مسائل فرهنگی و تربیتی دغدغه داریم. همان طور که اشاراتی کردم باید اضافه کنم که ما تلاش می‌کنیم بچه‌ها را برای فردای جامعه و مسئولیت‌پذیری آن‌ها در زندگی آماده می‌کنیم. مثلاًً وقتی به کوه یا اردو می‌رویم، بسیاری از مسئولیت‌ها را به خود بچه‌ها واگذار می‌کنیم. یا مثلاًً در هر سال تحصیلی، یک روز مدیریت مدرسه و کارهای اجرائی آن را در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دهیم. به این شکل که بچه‌ها به انتخاب خودشان، نیروهایی را جایگزین عوامل مدرسه می‌کنند. یعنی از مدیر تا معاون و معلم و خدمات را با منتخبین خودشان تعویض می‌کنند و در آن یک روز، اختیار کامل اداره مدرسه را به عهده می‌گیرند جالب است بدانید خیلی از وقت‌ها ایراد کار ما در نحوه تعامل با دانش‌آموزان در همان یک روزی که آن‌ها مسئولیت را به عهده می‌گیرند، معلوم می‌شود. بنابراین با مشارکت دادن بچه‌ها در امور، به نحوی می‌کوشیم تا وظایف و مسئولیت‌های آن‌ها را در فردای زندگی، برایشان شبیه‌سازی کنیم.
در پایان فقط یک حرف برایم باقی مانده؛ من آرزویم این است که دانش‌آموزانی که فارغ‌التحصیل شده‌اند، یا آنانی که امسال وارد این واحد می‌شوند از حداکثر توان خود برای بهره‌مندی از امکانات علمی، آموزشی و تربیتی این مدرسه برخوردار بشوند و بتوانند هر چه بیشتر خود را برای فردای جامعه آماده و مجهز کنند. همیشه به آنان می‌گویم «بروید دکتر و مهندس شوید، دنیا را ببینید، ولی برگردید و ایران عزیز را بسازید. به فکر مملکت خودتان باشید». همین!
